W tym roku kończę studia leśne, jednak przed pójściem do pracy w Lasach chciałbym jeszcze pojeździć trochę po świecie, być może podjąć pracę zarobkową za granicą. Mam w związku z tym pytanie – ile mam czasu na podjęcie stażu? Według niektórych źródeł jest to rok, według innych – pięć lat od ukończenia studiów. Co się stanie po upływie tego czasu? Czy stracę prawo do wykonywania zawodu leśnika?

Mogę Pana uspokoić – w żadnym wypadku nie straci Pan prawa do wykonywania zawodu leśnika i zatrudnienia w LP tylko dlatego, że nie odbędzie Pan stażu bezpośrednio po ukończeniu szkoły. Według Układu Zbiorowego Pracy dla Pracowników PGL LP na podjęcie stażu ma Pan bowiem 24 miesiące. Według UZP absolwentem jest osoba, która w okresie 24 miesięcy od dnia określonego w świadectwie ukończenia szkoły podejmie pracę w leśnictwie, z wyłączeniem okresów zwłoki w podjęciu zatrudnienia spowodowanych: obowiązkiem odbycia służby wojskowej, korzystaniem z urlopu macierzyńskiego lub urlopuwychowawczego oraz długotrwałą chorobą.

Ma Pan zatem 2 lata, by zgłosić się na staż – w tym celu przystępuje Pan do postępowania kwalifikacyjnego na szczeblu rdLP, które zmierza do wyłonienia najlepszych kandydatów na staż. Aby zostać zakwalifikowanym do omawianego postępowania, jest Pan zobowiązany do przedstawienia następujących dokumentów: podania o odbycie stażu, kopii dyplomu ukończenia szkoły oraz zaświadczenia o średniej z całego toku studiów w przypadku absolwentów szkół wyższych, CV i listu motywacyjnego oraz zaświadczeń o ukończeniu dodatkowych kursów. (Wytyczne stanowiące załącznik do Zarządzenia Nr 80 Dyrektora Generalnego LP z 11 sierpnia 2003 r. w sprawie zasad przyjmowania absolwentów leśnych szkół średnich i wyższych na staż w LP).

Jeśli zaś w omawianym okresie absolwent szkoły leśnej nie zgłosi się do postępowania kwalifikacyjnego w celu przyjęcia na staż, może on później, tj. po upływie 2 lat od uzyskaniadyplomu ukończenia szkoły leśnej, przystąpić do postępowania kwalifikacyjnego celem zatrudnienia w jednostkach LP. Podkreślam jednak różnicę – w tym przypadku uczestniczy Pan nie w postępowaniu o odbycie stażu, lecz w postępowaniu kwalifikacyjnym w celu zatrudnienia w jednostkach LP. Warto w tym miejscu zaznaczyć, iż w rozumieniu właściwego zarządzenia absolwentem jest zarówno osoba, która po uzyskaniu dyplomu ukończenia szkoły leśnej nie była zatrudniona w jednostkach organizacyjnych LP i nie jest zobowiązana do odbycia stażu na podstawie art. 5 UZP (tj. po upływie 2 lat od ukończenia szkoły), jak i te osoby, które odbyły już staż w LP (zarządzenie nr 55/2004 Dyrektora Generalnego LP z dnia 30 września 2004 r. zmieniające zarządzenie nr 93/2003 Dyrektora Generalnego LP w sprawie zasad zatrudniania w jednostkach LP nowych pracowników – absolwentów szkół leśnych).

Pragnę w tym miejscu podkreślić jednak jedną, bardzo ważną rzecz – o ile nieodbycie stażu przez absolwenta szkoły leśnej teoretycznie nie zamyka mu drogi do uprawiania zawodu (bo uprawnień i właściwego wykształcenia przez to nie traci), o tyle jednak brak takiego stażu bardzo mu znalezienie pracy w LP utrudnia. Nigdzie nie jest to powiedziane wprost, jednak studiując zapisy załączników do cytowanego już zarządzenia, trudno nie odnieść takiego wrażenia.

Jednym słowem – absolwent, który odbył staż, ma dużo większe szanse na zatrudnienie w drodze postępowania kwalifikacyjnego. Będzie on po prostu zdecydowanie lepiej oceniony przez komisję kwalifikacyjną, której celem jest wyłonienie najlepszych kandydatów do pracy w LP. Czy może być lepszy kandydat niż absolwent z dobrym świadectwem, mogący pochwalić się dodatkowo wysoko ocenionym stażem, który jest niezbitym dowodem na to, że sprawdził się on w pracy leśnika? Ocenę z odbytego stażu wystawia kierownik jednostki organizacyjnej LP, w której młody leśnik go odbywał.

W postępowaniu kwalifikacyjnym przyznaje się kandydatowi do pracy konkretną liczbę punktów – m.in. za średnią ocen z całego okresu leśnych studiów czy treść listu motywacyjnego i CV. Punktuje się także znajomość języków obcych, znajomość komputera oraz test i rozmowę kwalifikacyjną. Ale co najważniejsze w omawianej sprawie – przyznaje się również punkty w skali 1-5 za ocenę dotyczącą przebiegu i wyników stażu.

Oczywiście nie jest wykluczone, że absolwent, który nie odbył stażu pokona w postępowaniu kwalifikacyjnym absolwenta ze stażem. Może być on po prostu na tyle dobry, że zdobędzie maksymalną liczbę punktów za wszystkie pozostałe kryteria. Teoretycznie jest to możliwe. W praktyce – trudne do osiągnięcia.

Tak więc przy podejmowaniu decyzji o tym, czy odbyć staż bezpośrednio po ukończeniu szkoły czy też przesunąć go na później bądź też całkowicie z niego zrezygnować, radziłabym pamiętać o jednym – staż jest bardzo przydatny, szczególnie w trakcie starania się o pracę w LP.

Tekst publikowany w Lesie Polskim nr 24/2005