Z zagranicy 21/2014

Niemcy Drzewa rosną coraz szybciej Brandenburgia, Niemcy Badania nad adaptacją lasów do zmiany klimatu Kolumbia Brytyjska, Kanada Drewno obowiązkowym budulcem siedzib państwowych   Szwecja Nowe cele finansowe Sveaskogu

Niemcy
Drzewa rosną coraz szybciej

Współcześnie typowe fazy rozwojowedrzewosta nów przebiegają w tempie, które bywa nawet o 70% szybsze niż w latach60. XX wieku. Dowodzą tego wyniki badań prowadzonych przez naukowców zPolitechniki Monachijskiej. Zanalizowali oni dane pochodzące z leśnych powierzchni doświadczalnych, systematycznie kontrolowanych od 1870 roku. Materiałbadawczy obejmuje wyniki 600 tys. pojedynczych pomiarów.

                        Fot. www.tum.de/L. Steinacker
Doktoranci z Katedry Nauki o Przyroście Drzew i Drzewostanów, Cynthia Schafer i Eric Thurm, pobierają próbki na powierzchni doświadczalnej

Wyraźnie przyspieszony wzrost wykazują buk iświerk, rozwijając się odpowiednio o 77% i 32% szybciej niż w latach 60. Jeślichodzi o rozwój całych drzewostanów bukowych i świerkowych, to stopieńprzyspieszenia sięga odpowiednio 30% i 10%. – Przyspieszenie na poziomiedrzewostanu jest mniejsze niż w przypadku pojedynczych drzew, ponieważ – mówiącw uproszczeniu – większe drzewa potrzebują wię cej miejsca, a to oznaczazmniejszenie się ogólnej liczby drzew – wyjaśnia prof. Hans Pretzsch z KatedryNauki o Przyroście Drzew i Drzewostanów. Naukowcy tłumaczą szybszy wzrost drzewociepleniem klimatu i dłuższym okresem wegetacyjnym. Motorami wzrostu sądwutlenek węgla i azot, których stężenie nieprzerwa nie rośnie od 100 lat.

Z faktu, że drzewostany osiągają określoneparametry o wiele wcześniej niż dawniej, mogłaby profitować gospodarka leśna.Chodzi tu o obniżenie wieku dojrzałości rębnej. Do tego dochodzi możliwośćzwiększenia pozyskania drewna bez naruszenia zasady zrównoważonego rozwoju.Zmieniona leśna skala czasowa nie jest jednak jeszcze uwzględniana wpowszechnie stosowanych modelach przyrostowych.

Źródło: www.forstpraxis.de

Brandenburgia, Niemcy
Badania nad adaptacją lasów do zmianyklimatu

Brandenburskie Krajowe Leśne CentrumKompetencyjne w Eberswalde uzyskało 600 tys. euro subwencji z niemieckiegofederalnego Leśnego Funduszu Klimatycznego na realizację trzech projektówbadawczych z zakresu adaptacji la sów do zmiany klimatu. Celem projektów jestm.in. opracowanie – z uwzględnieniem różnych scenariuszy zmiany klimatu –dokładnych prognoz rozwoju lasu, jego produktywności i rozmiaru leśnejsekwestracji węgla atmosferycznego. Planowana analiza zagrożeń sosny irodzimych gatunków dębu ma stanowić podstawę do opracowania strategii adaptacjibrandenburskiej gospodarki leśnej do nasilonej presji ze strony szkodników ipatogenów w sytuacji, gdy ograniczenia w stosowaniu środków ochrony roślinstają się coraz większe.

Krajowe Leśne Centrum Kompetencyjne wchodziw skład Gospodarstwa Krajowego „Lasy Brandenburgii” – samodzielnej organizacjigospodarczej, która zarządza brandenburskimi lasami państwowymi (270 tys. ha) inadzoruje lasy niepaństwowe. Pierwsze zadanie wykonywane jest przeznadleśnictwa lasów krajowych (14 jednostek), drugie – przez nadleśnictwanadzorujące (30 jednostek). Zgodnie z przyjętą w brandenburskiej państwowejgospodarce leśnej zasadą rozdziału funkcji podstawowych od funkcji obsługowych,sprawami finansów i stanu posiadania, jak również kwestiamiogólnoadministracyjnymi zajmują się nie nadleśnictwa lasów krajowych, leczwyspecjalizowane zakłady Lasów Brandenburgii (siedem jednostek).

Źródło: www.forstpraxis.de

Kolumbia Brytyjska, Kanada
Drewno obowiązkowym budulcem siedzibpaństwowych

W 2014 r. obchody Narodowego Tygodnia Lasów(21–27 września) w kanadyjskiej prowincji Kolumbia Brytyjska odbywały się podhasłem „Wschód słońca w lesie”. – Tegoroczne hasło nawiązuje nie tylko donaturalnego piękna lasów Kolumbii Brytyjskiej, lecz również do odradzania sięsektora leśno-drzewnego. Przezwyciężywszy załamanie w 2009 r., gospodarkaleśno-drzewna Kolumbii Brytyjskiej stale się rozwija. W latach 2009–2013pozyskanie drewna wzrosło o 47%, wartość eksportu produktów drzewnych wzrosła o53%, osiągając poziom 11,6 mld dolarów. Zatrudnienie zwiększyło się o 13%.Gospodarka leśno-drzewna zapewnia 58 tys. miejsc pracy w całej prowincji – mówiSteve Thomson, minister resortu leśnego w rządzie Kolumbii Brytyjskiej.

                      Fot. www.newswire.ca
Drewno jest od 2009 r. wg prawa Kolumbii Brytyjskiej podstawowym materiałem do budowy obiektów w sektorze państwowym (na zdj. Centrum Badań nad Zrównoważonym Rozwojem w Vancouver)

– W 2009 r. rząd wydał rozporządzenie wsprawie traktowania drewna jako podstawowego budulca (The Wood First Act) wprzedsięwzięciach budowlanych realizowanych przez sektor państwowy. Zaprzykładem rządu poszły 53 jednostki samorządowe, wydając odpowiednie własnezarządzenia. Dokonane w 2009 r. zmiany w prawie budowlanym KolumbiiBrytyjskiej, zwiększające maksymalną wysokość budynków mieszkalnych okonstrukcji z drewna z czterech do sześciu kondygnacji, skutkowały powstaniemprzeszło 200 budynków średniowysokich – informuje minister.

W Polsce chyba trudno jest mówić opromowaniu drewna jako podstawowego budulca siedzib państwowych. Nawet DGLP niewydaje się chętna do dawania odpowiedniego przykładu innym instytucjom.Przeprowadzki do biurowca przy ul. Grójeckiej raczej nie można uznać za zbytintensywną promocję drewna budulcowego.

Źródło: www.gov.bc.ca

Szwecja
Nowe cele finansowe Sveaskogu

Na tegorocznym walnym zgromadzeniu Sveaskogupaństwo szwedzkie, jako wyłączny właściciel spółki akcyjnej zarządzającejszwedzkimi lasami państwowymi, wyznaczyło jej nowe cele finansowe w zakresierentowności kapitału operacyjnego i wskaźnika określającego stosunek zadłużenianetto do kapitału własnego. Docelowy poziom rentowności kapitału operacyjnego,który w latach 2011–13 wynosił 5%, został obniżony do 4,5%. Jednocześnie spółkaSveaskog (3,1 mln ha lasów) ma dążyć do utrzymywania wskaźnika zadłużenia wprzedziale 0,3–0,6. Walne zgromadzenie Sveaskogu zadecydowało także o wypłaciepaństwu szwedzkiemu dywidendy za rok 2013 w wysokości 450 mln koron szwedzkich(ok. 211 mln zł). Tym samym obciążenie dywidendowe szwedzkich lasów państwowychwynosi w bieżącym roku 145 SEK (ok. 68 zł) na 1 ha lasu. Dla porównania:tegoroczne świadczenie dywidendowe PGL LP (800 mln zł) oznacza obciążenie rzędu110 zł/ha lasu. Obciążenie dywidendowe Sveaskogu osiągnęło rekordowy poziom wroku 2012, kiedy oprócz dywidendy zwykłej za 2011 r. w wysokości 435 mln SEKszwedzkie lasy państwowe musiały odprowadzić do budżetu państwa dywidendędodatkową w wysokości 4 mld SEK (ok. 1,9 mld zł). W rezultacie obciążeniedywidendowe Sveaskogu sięgnęło wówczas 1431 SEK (ok. 680 zł) na 1 ha lasu.

Główne założenia strategii Sveaskogu są uchwalaneprzez szwedzki parlament. Państwo szwedzkie sprawuje swoją funkcję właścicielaSveaskogu za pośrednictwem Ministerstwa Finansów, w którym jest wydzielonaspecjalna jednostka, zajmująca się sprawowaniem władztwa nad wszystkimiszwedzkimi spółkami państwowymi (ok. 60 firm). Jednym z głównych instrumentówwładztwa są coroczne walne zgromadzenia. Do uczestnictwa w walnym zgromadzeniuSveaskogu uprawnieni są jedynie ci przedstawiciele ministerstwa, którzy nie sąurzędnikami z nadania politycznego (w całym szwedzkim aparacie rządowym tylkoniewielka liczba stanowisk może być obsadzana z klucza politycznego, resztajest zarezerwowana dla wysoko wykwalifikowanej kadry administracyjnej). Walnezgromadzenie Sveaskogu jest otwarte dla publiczności. Specjalne prawouczestnictwa i zadawania pytań mają deputowani do szwedzkiego parlamentu.

Źródło: www.sveaskog.se

Opr. A.S.