Finlandia Kontrolowane wypalanie lasu Bawaria, Niemcy Leśna ratownicza sieć lokalizacyjna Europa „Nie” dla jednego prawa o materiale siewnym Finlandia Fińskie Centrum Przyrodnicze „Haltia” Chorwacja Nowy członek UE i CEPF

Finlandia

Kontrolowane wypalanie lasu

Mówi się, że w fińskim regionie Ostrobotnianic nie jest małe. Uwagę tę można również odnieść do kontrolowanego wypalanialasu: w ciągu jednego wieczoru i nocy bywa tam wypalanych nawet 28 ha. Jakwygląda taka akcja?

Jest po godzinie piątej po południu.Zgromadzone na leśnej drodze osoby czekają na decyzję „naczelnego wypalacza”Jormy Vieruli w sprawie rozpoczęcia wypalania. Pobliski obszar lasu miał zostaćwypalony rok temu, ale wtedy plany pokrzyżował deszcz. Tym razem pogoda jestidealna do kontrolowanego wypalania lasu: jest bardzo sucho, świeci słońce,temperatura wciąż przekracza 20°C. O wpół do ósmej wiatr się uspokaja.Wypalanie 14-hektarowej powierzchni zrębowej z przestojami w lesie, któregowłaścicielem jest Esa Saaristo, może się rozpocząć. Trzeba również wypalić innąpowierzchnię takiej samej wielkości. W sumie do wypalenia jest więc 28 ha wciągu jednego wieczora i następującej po nim nocy.

Kontrolowane wypalanie lasu jest zabiegiemhodowlanym, który ma ułatwić rozwój nowego pokolenia drzew. Po wypaleniu lasunastąpi lekkie przygotowanie gleby i siew sosny. – Wcześniejsze wypalania dałydoskonałe efekty. Obserwowaliśmy, że młode pokolenie miało bardzo dobrą jakość– wyjaśnia Saaristo.

Wypalanie niszczy trawy (i ich nasiona),które hamują wzrost siewek drzew. Niszczy również gruby dywan mchów i chrustu,uniemożliwiający kiełkującym nasionom dotarcie do gleby mineralnej. Wypalaniezmniejsza także kwasowość gleby i uwalnia składniki pokarmowe. Można powiedzieć,że wypalanie kontrolowane jest kombinacją wysoce efektywnego odchwaszczania zwapnowaniem i nawożeniem. Las może być również wypalany w celu ochronybioróżnorodności. Gatunki, których środowiskiem życia jest pożarzysko, stałysię w Finlandii rzadkie z uwagi na niewielką liczbę pożarów leśnychwybuchających w ciągu roku. Spalone przestoje, pozostawione na powierzchnizrębowej Esy Saaristo, będą służyły właśnie ochronie bioróżnorodności.

Saaristo bardzo starannie przygotował lasdo wypalania kontrolowanego. Wokół powierzchni przeznaczonych do wypaleniakoparka wykonała pas o szerokości 1,5 m i długości 3,5 km, pozbawionywszelkiego materiału palnego. Przebieg pasa został ustalony jeszcze przedwykonaniem cięć rębnych, tak że operatorzy harwesterów wiedzieli, gdzie niepowinni odkładać pozostałości zrębowych. Wokół powierzchni zostało takżewykopanych osiem oczek wodnych. Z Fińskiego Centrum Leśnego (instytucjapaństwowa wspierająca leśnictwo niepaństwowe) został wypożyczony wąż pożarowy,a od służb ratowniczych – pompy.

Wszystkie osoby uczestniczące w wypalaniukontrolowanym otrzymały od Esy Saaristo tłumice – trzymetrowe okrzesane świerkiz pozostawionym wierzchołkiem. Tłumice macza się w wodzie i używa do tłumieniaognia rozprzestrzeniającego się po podłożu. Dodatkowo każdy wziął ze sobąpolewaczkę.

Wpierw wypalana jest strefa bezpieczeństwaw miejscu, w którego stronę wiatr będzie przenosił ogień po rozpoczęciuwłaściwego wypalania lasu. Wypalenie wszelkiego materiału palnego w strefiebezpieczeństwa ma pomóc w powstrzymaniu rozprzestrzeniania się ognia w razienasilenia się wiatru. Następnie Jorma Vierula i Aku Nieminen, regionalniprzedstawiciele Fińskiego Centrum Leśnego, okrążają powierzchnię w przeciwnychkierunkach, podkładając ogień. W tym czasie pozostałe osoby muszą się znajdowaćna zewnątrz wypalanej powierzchni. Ich zadaniem jest gaszenie ognia, któryewentualnie przeskoczy przez oczyszczony pas okalający wypalaną powierzchnię.Do wody w polewaczkach dodana jest niewielka ilość płynnego mydła z oleju talowego.Zmniejsza ono napięcie powierzchniowe wody, dzięki czemu jej mniejsza ilośćstarcza na dłużej.

W wypalaniu kontrolowanym bierze udział 25osób (wszyscy muszą mieć przy sobie obowiązkowo telefon komórkowy). Większośćstanowią pracownicy regionalnego oddziału Fińskiego Centrum Leśnego. EsaSaaristo poprosił o pomoc również odbiorców drewna.

Wypalanie kontrolowane jest jednym zwymogów certyfikacji lasów w Finlandii. W rejonie, w którym znajduje sięposiadłość leśna Esy Saaristo, powinno być wypalanych 30 ha lasu rocznie.

Zgodnie z kalkulacją wykonaną przez EsęSaaristo wypalanie kontrolowane będzie go kosztowało ok. 300 euro/ha (bezuwzględnienia własnej robocizny). Możliwe jest jednak wystąpienie z wnioskiem odofinansowanie.

O ósmej wieczorem rozpoczyna się właściwewypalanie lasu. Ogień obejmuje coraz większą powierzchnię i pnie się w górę pniprzestoi. Operacja wypalania przebiega jednak bez kłopotów. Ogień nierozprzestrzenia się w niepożądanych kierunkach. O wpół do trzeciej obydwiepowierzchnie są już wypalone. Większość pomocników może wrócić do domów. Namiejscu pozostaje kilka osób. Dyżury na powierzchni będą pełnione bez przerwydopóty, dopóki nie spadnie pierwszy obfity deszcz.

Źródło: www.forest.fi

 

Bawaria, Niemcy

Leśna ratownicza sieć lokalizacyjna

W niemieckim kraju związkowym Bawariatworzona jest leśna ratownicza sieć lokalizacyjna. Podstawą sieci jest 12 tys.stałych punktów lokalizacyjnych, które do końca br. zostaną rozmieszczone wodstępie ok. 2,5 km we wszystkich lasach landu – prywatnych, samorządowych ipaństwowych. Każdy punkt będzie zaopatrzony w tablicę informacyjną z własnymnumerem. – Gdy system obejmie cały land, osoba wzywająca pomocy poda tylkonumer najbliższego punktu lokalizacyjnego. Znając położenie tego punktu, służbyratownicze będą mogły szybko i pewnie dotrzeć do miejsca wypadku – mówi HelmutBrunner, minister odpowiedzialny za sprawy leśnictwa w krajowym rządzieBawarii. Komponentem systemu jest specjalnie stworzona aplikacja ratownicza nasmartfony, którą można za darmo pobrać z Internetu.

Źródło: www.forstpraxis.de

 

Europa

„Nie” dla jednego prawa o materiale siewnym

Komisja Europejska dokonuje obecnieprzeglądu unijnego prawodawstwa w zakresie obrotu materiałem siewnym,obejmującego 12 podstawowych aktów prawnych. W planach Komisji jestustanowienie jednego prawa o materiale siewnym, które ma wchłonąć dyrektywęRady 1999/105/WE w sprawie obrotu leśnym materiałem rozmnożeniowym. Projektstosownego rozporządzenia został przyjęty przez Komisję 6 maja 2013 roku.

Konfederacja Europejskich Właścicieli Lasów(CEPF) i Europejski Związek Lasów Państwowych (EUSTAFOR) opublikowały wspólnestanowisko krytykujące propozycję KE. – Przedstawiona przez Komisję propozycjastworzenia jednego prawa o materiale siewnym i scalenia jedenastu dyrektywdotyczących materiału rozmnożeniowego jest zasadniczo oczekiwana i potrzebna wrolnictwie. Sytuacja w leśnictwie wygląda jednak zupełnie inaczej. Obowiązującadyrektywa Rady 1999/105/WE w sprawie obrotu leśnym materiałem rozmnożeniowymodpowiada wymaganiom wszystkich interesariuszy leśnictwa. Nie ma potrzebytworzenia nowej regulacji horyzontalnej – twierdzi Aljoscha Requardt, sekretarzgeneralny CEPF.

Piotr Borkowski, dyrektor wykonawczyEUSTAFOR, podkreśla, że najlepszym sposobem regulacji obrotu materiałem siewnymi leśnym materiałem rozmnożeniowym jest stosowanie specyficznego i rozdzielnegoprawodawstwa, tak jak to ma miejsce dzisiaj. Prawo pozostanie skuteczniejsze,gdy będzie stosowało odrębne instrumenty w dziedzinach rolnictwa i leśnictwa.

Źródło: www.cepf-eu.org

 

Finlandia

Fińskie Centrum Przyrodnicze „Haltia”

Służba Dziedzictwa Przyrodniczego –jednostka budżetowa wchodząca w skład fińskiego Państwowego GospodarstwaLeśnego „Metsähallitus” – otworzyła 31 maja 2013 r. Fińskie Centrum Przyrodnicze„Haltia”. Ten prezentujący perły fińskiej przyrody obiekt został zlokalizowanyprzy Parku Narodowym Nuuksio w południowej Finlandii, niedaleko Helsinek.

Oczekuje się, że liczba odwiedzającychcentrum sięgnie nawet 200 tys. osób rocznie. Najnowsze technologieprezentacyjne mają ewokować nastrój odpowiedni do obcowania z cudami natury.Podstawową część wystaw stanowią zdjęcia i filmy czołowych fińskich mistrzówutrwalania obrazów przyrody, przedstawiające krajobrazy Finlandii. 18-metrowapanorama w głównej ekspozycji właściwie zatapia odwiedzających w fińskiejscenerii (na zdj.). Możliwe jest wędrowanie po interaktywnej mapie Finlandii ieksplorowanie przeszło 80 obiektów przyrodniczych za pomocą nowoczesnychtechnik wizyjnych. Wizytę w Centrum Przyrodniczym „Haltia” warto połączyć zwędrówką po Parku Narodowym Nuuksio. Niezbędny sprzęt turystyczny możnawypożyczyć na miejscu.

Centrum administrowane jest przez SłużbęDziedzictwa Przyrodniczego. W kosztach utrzymania Haltii partycypują okolicznesamorządy i ośrodek sportowy Solvalla.

Źródło: www.metsa.fi

 

Chorwacja

Nowy członek UE i CEPF

W lipcu 2013 r. Chorwacja została nowym,28. członkiem Unii Europejskiej. Wcześniej, w kwietniu br., Chorwacka UniaStowarzyszeń Prywatnych Właścicieli Lasów (UPFOA) stała się członkiemKonfederacji Europejskich Właścicieli Lasów (CEPF).

Lesistość Chorwacji wynosi 37%. W kraju tymdominują lasy liściaste (75%). Odsetek lasów mieszanych i iglastych wynosiodpowiednio 19% i 6%. Główne gatunki drzew leśnych to buk oraz dęby szypułkowyi bezszypułkowy. Roczne pozyskanie drewna sięga 5,4 mln m3 przy przyroście 9,6mln m3. Lasy publiczne (ok. 2 mln ha) i prywatne (ok. 0,6 mln ha) stanowiąodpowiednio 77% i 23% wszystkich chorwackich lasów. Przeciętna powierzchniaprywatnych posiadłości leśnych nie przekracza 1 ha.

Lasami państwowymi zarządza spółka zograniczoną odpowiedzialnością „Lasy Chorwackie” (HS), utworzona w 2002 r. nabazie dawnego przedsiębiorstwa państwowego o tej samej nazwie. Właścicielemspółki HS jest Republika Chorwacji. Zatrudniające 10 tys. pracowników LasyChorwackie dzielą się na 17 oddziałów regionalnych i 171 jednostek lokalnych.Trzyosobowy zarząd spółki HS kontrolowany jest przez radę nadzorczą, którejczłonków powołuje chorwacki rząd. Decyzje strategiczne podejmowane są przezwalne zgromadzenie. 89% przychodów Lasów Chorwackich pochodzi ze sprzedażydrewna. Spółka zarządza również 37 państwowymi obwodami łowieckimi i 15ośrodkami wypoczynkowymi na wybrzeżu Adriatyku i pobliskich wyspach.

Chorwacka Unia Stowarzyszeń PrywatnychWłaścicieli Lasów, która powstała w 2008 r., skupia 35 lokalnych organizacjiprywatnych właścicieli lasów. Jej głównym celem jest poprawa jakości iefektywności prywatnej gospodarki leśnej.

Źródło: www.cepf-eu.org

Opr. A.S.