15–16 stycznia w IBL w Sękocinie odbyło się spotkanie Konsorcjum Naukowego Genetyki Drzew Leśnych „DendroGen”. To dobrowolne porozumienie uczelni wyższych, instytutów badawczych oraz innych podmiotów zainteresowanych rozwojem badań naukowych z zakresu genetyki drzew leśnych i ich wykorzystaniem do celów praktycznych.

W skład DendroGenwchodzą: IBL, SGGW, Instytut Dendrologii PAN w Kórniku, Uniwersytet Rolniczy wKrakowie, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, UniwersytetPrzyrodniczy w Poznaniu i Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy.

Główne cele konsorcjum tokonsolidacja potencjału naukowo-badawczego, wzajemna wymiana informacji oprowadzonych i planowanych badaniach naukowych, wymiana usług badawczych iwspólna realizacja badań. Szczegółowe cele zostały podane na www.dendrogen.pl .

Dwudniowe spotkanieDendroGen-u zapoczątkowało wspólne prace nad projektem badawczym o tytule:„Ocena i wykorzystanie istniejących powierzchni badawczych jako bazyselekcyjnej do wyboru drzew elitarnych i realizacji specjalistycznych programówhodowli selekcyjnej drzew leśnych”. Projekt jest w całości finansowany przezLP, a czas jego realizacji przewidziano na lata 2013–17. Prace wpisują się w„Program zachowania leśnych zasobów genowych i hodowli selekcyjnej drzewleśnych w Polsce na lata 2011–35”. Na uprzednio wytypowanych powierzchniachbadawczych zostaną wybrane drzewa elitarne – najlepsze pod względem fenotypowymi genotypowym, o najwyższej wartości hodowlanej. Kolejnym krokiem będziewegetatywne rozmnożenie materiału pobranego z drzew elitarnych. Tak uzyskanymateriał posłuży do założenia plantacji nasiennych 1,5 generacji i utworzeniaarchiwów klonów, które zostaną wykorzystane do dalszych pracselekcyjno-hodowlanych.

Uczestnicy projektuuważają, że uda się im wnieść znaczący wkład w rozwój sektora leśnego. Ichdziałania pomogą rozwiązać konkretne problemy leśnictwa. Na LP wywierany jestcoraz większy nacisk na ograniczenie wyrębu drzew. Z drugiej jednak stronystale wzrasta zapotrzebowanie na drewno. Trudno więc pogodzić dwa przeciwstawne cele: starać się ograniczać pozyskanie, reagując nanaciski społeczne, zwracając uwagę na pozaprodukcyjne funkcje lasu, ajednocześnie dostarczać więcej surowca drzewnego w odpowiedzi na potrzebyrynku. Rozwiązaniem problemu może być wybór i wykorzystanie szybkoprzyrastających drzewostanów, które pozwolą w przyszłości znacznie zwiększyćzasoby leśne i równocześnie zaspokoić rosnące zapotrzebowanie na drewno.

Badania pozwolą równieżna modyfikację obecnie obowiązującej regionalizacji nasiennej i opracowaniezasad wykorzystania leśnego materiału rozmnożeniowego kategorii IV„przetestowany”. Pośrednio przyczynią się też do zachowania różnorodnościbiologicznej ekosystemów leśnych i utrzymania leśnych zasobów genowych. Jest toważne w sytuacji zmieniających się warunków klimatycznych.

W pierwszym dniuuczestnicy spotkania przedstawili swoje powierzchnie doświadczalne, którepowinny być włączone do badań. W kolejnym określono szczegółowy zakres działańna rok 2013 oraz omówiono założenia metodologiczne.

Nie pozostało już nicinnego, jak rozpocząć prace badawcze i realizować je w porozumieniu z DGLPprzez kolejne pięć lat.

Marcin Konieczyński, JanKowalczyk,

Jan Matras (IBL), AndrzejLewandowski (ID PAN)