Z zagranicy 5/2013

Niemcy 2011 w lasach prywatnych     Czechy Książę z lasami nie będzie prezydentem   Bawaria, Niemcy Niezadowoleniefirm handlujących drewnem   Kanada Modelowanie i mapowanie zagrożeń  

Niemcy
Rok 2011 w lasachprywatnych

Biuro Ekonomiki Przedsiębiorstw w Getyndze sp. z o.o.przestawiło wyniki porównawczej analizy sytuacji ekonomicznej 82 prywatnych gospodarstw leśnych wNiemczech w roku 2011.

Łączna powierzchnia leśna porównywanych gospodarstwwynosiła ok. 130 tys. ha (średnia powierzchnia 1591 ha). Gospodarstwa zostałytradycyjnie podzielone wg gatunków dominujących w składzie drzewostanów na trzy grupy:gospodarstwa liściaste (gatunek dominujący: Bk), gospodarstwa świerkowe igospodarstwa sosnowe. W stosunku do średniej z kilku wcześniejszych lat wewszystkich grupach zanotowana została ponadprzeciętna nadwyżka przychodów zesprzedaży drewna nad kosztami jego pozyskania. Wpłynęła na to przede wszystkimbardzo dobra sytuacja na rynku.

Prywatne gospodarstwa liściaste (średniazasobność 245 m3/ha) pozyskały przeciętnie 6,5 m3 drewna/ha (2010: 6,3 m3/ha).Sprzedaż drewna na pniu stanowiła 26% rozmiaru użytkowania. 62% pozyskaniazostało zrealizowane siłami przedsiębiorców leśnych, 12% – siłami własnymigospodarstw.

 

Struktura sortymentowa pozyskaniakształtowała się następująco: drewno typu papierówki 41%, kłody tartaczne24%, dłużyce tartaczne 21%, drewno energetyczne 13%. Przeciętne kosztypozyskania drewna osiągnęły poziom 18 euro/m3. Nadwyżka przychodów ze sprzedażydrewna nad kosztami jego pozyskania wyniosła 40 euro/m3 (2010: 35 euro/m3).

Przeciętne całkowite przychody gospodarstwliściastych sięgnęły 409 euro/ha, z czego 14 euro/ha pochodziło z subsydiówpublicznych, które obejmują również płatności przyrodnicze (niemieckie landy subsydiująochronę przyrody w lasach prywatnych głównie w ramach PROW, stosując płatności okodach 224, 225, 227 i 323). Koszty operacyjne gospodarstw liściastych wyniosłyprzeciętnie 225 euro/ha. Tym samym gospodarstwa liściaste osiągnęły w 2011 r.przeciętny zysk w wysokości 184 euro/ha (2010: 136 euro/ha).

Pozyskanie drewna w prywatnychgospodarstwach świerkowych (średnia zasobność 275 m3/ha) wyniosło 7,8 m3/ha(2010: 9,2 m3/ha) – to najniższy poziom w okresie ostatnich 10 lat.

Sprzedaż drewna na pniu kształtowała się napoziomie 33% rozmiaru użytkowania. Siłami przedsiębiorców leśnych i siłamiwłasnymi zostało wykonane odpowiednio 62% i 5% wolumenu prac pozyskaniowych.

Sortymentowa struktura pozyskania byłanastępująca: kłody tartaczne 42%, drewno typu papierówki 35%, dłużyce tartaczne17% i drewno energetyczne 6%.

Koszty pozyskania drewna kształtowały się przeciętnie napoziomie 18 euro/m3. Nadwyżka przychodów ze sprzedaży drewna nad kosztami jego pozyskaniawyniosła 36 euro/m3 (2010: 35 euro/m3).

Przeciętne całkowite przychody gospodarstwświerkowych osiągnęły poziom 478 euro/ha, z czego 9 euro/ha pochodziło zsubsydiów państwowych. Koszty operacyjne wyniosły przeciętnie 252 euro/ha. W rezultaciegospodarstwa świerkowe osiągnęły w 2011 r. przeciętny zysk w wysokości 226euro/ha (2010: 199 euro/ha).

Prywatne gospodarstwa sosnowe (średniazasobność 209 m3/ha) pozyskały przeciętnie 6,0 m3 drewna/ha (2010: 7,2 m3/ha).Sprzedaż drewna na pniu stanowiła 73% rozmiaru użytkowania. Przedsiębiorcyleśni zrealizowali 24% pozyskania. Siłami własnymi wykonano 3% rozmiaruużytkowania.

Sortymentowa struktura pozyskaniaprzedstawiała się następująco: drewno typu papierówki 53%, kłody tartaczne 31%,dłużyce tartaczne 6% i drewno energetyczne 10%.

Przeciętne koszty pozyskania drewnaosiągnęły poziom 15,38 euro/m3. Nadwyżka przychodów ze sprzedaży drewna nadkosztami jego pozyskania wyniosła 32 euro/m3 (2010: 31 euro/m3).

Przeciętne gospodarstwo sosnowe uzyskało w2011 r. przychody w wysokości 280 euro/ha, z czego 21 euro/hapochodziło z subwencji państwowych. Przeciętne koszy operacyjne osiągnęły poziom 149 euro/ha. Tooznacza, że gospodarstwa sosnowe wygospodarowały w 2011 r. przeciętny zysk wwysokości 131 euro/ha (2010: 169 euro/ha). Spadek zysku w stosunku do rokuwcześniejszego był w dużej mierze następstwem zmniejszenia się pozyskaniadrewna, co z kolei było wynikiem niewystępowania w roku 2011 większych klęskżywiołowych.

Źródło: AFZ-DerWald 23/2012, s. 14–16

 

Czechy
Książę
z lasami nie będzie prezydentem

Książe Karel SchwarzenbergPierwsze bezpośrednie wybory prezydenckie wCzechach (wcześniej prezydenta wybierał parlament) wygrał były premier MiloszZeman. Pokonał on w drugiej turze wyborów, która odbyła się 25 i 26 styczniabr., obecnego szefa czeskiej dyplomacji – księcia Karela Schwarzenberga (nazdjęciu).

75-letni książę Schwarzenberg studiowałprawo i leśnictwo. W procesie reprywatyzacji zwrócono mu rodzinną posiadłośćleśną o powierzchni 10,5 tys. ha. Gospodarstwo leśne księcia obejmuje lasygospodarcze (86%), lasy specjalnego przeznaczenia (13,5%) i lasy chronione(0,5%). Roczny rozmiar pozyskania drewna w książęcych lasach kształtuje się napoziomie 90% etatu ustalonego w planach urządzenia lasu.

Źródło: www.schwarzenberg.cz

 

Bawaria, Niemcy
Niezadowolenie
firm handlujących drewnem

Grupa trzynastu bawarskich firmhandlujących drewnem okrągłym wystąpiła z petycją do ministra Helmuta Brunnera,który w rządzie Bawarii odpowiada za leśnictwo. W petycji tej kupcy drzewniwyrazili swoje niezadowolenie ze sposobu, w jaki władze landu subwencjonują 140bawarskich zrzeszeń leśnych. Autorzy petycji skarżą się, że wspieranie zrzeszeńwłaścicieli lasów prywatnych odbywa się kosztem bawarskiej branży handludrewnem.

Według informacji firm handlującychdrewnem, zrzeszenia leśne otrzymały np. w 2010 r. dotacje w wysokości 27mln euro. Dotacje przeznaczane są m.in. na organizację wspólnego zbytu drewna.W rezultacie zrzeszenia leśne stają się coraz poważniejszą konkurencją dlakupców drzewnych.

Źródło: www.forstpraxis.de

 

Kanada
Modelowanie
i mapowanie zagrożeń

Inwazyjne gatunki leśnych owadów, roślin iinnych organizmów stanowią duże niebezpieczeństwo dla kanadyjskich lasów odprzeszło stu lat. Zgorzel kasztana i holenderska choroba wiązu poważniezagroziły niektórym rodzimym kanadyjskim gatunkom drzew, w niektórychprzypadkach niemalże doprowadzając do ich wyginięcia. Obecnie duże zagrożeniedla jesionów w Ameryce Północnej stanowi opiętek jesionowy, który po razpierwszy został zaobserwowany w Kanadzie w 2002 roku.

Programy powstrzymywania lub spowalnianiarozprzestrzeniania się szkodliwych organizmów mogą być kosztowne. Dużeznaczenie ma przy tym odpowiednie oszacowanie zagrożenia. Modelowanie zagrożeńze strony obcych leśnych gatunków inwazyjnych obrazuje dynamiczny procesekspansji szkodnika na dużych obszarach w oparciu o wiedzę o jegodotychczasowych miejscach występowania, ogniskach inwazji, rozmieszczeniu potencjalnychżywicieli i możliwych szlakach migracyjnych wzdłuż większych korytarzytransportowych.

Kanadyjska Służba Leśna (CFS), wewspółpracy z Służbą Leśną Stanów Zjednoczonych (USFS), Uniwersytetem StanuKarolina Północna i Izraelską Politechniką „Technion”, opracowała nowe technikimapowania zagrożeń, uwzględniające specjalny model niepewności. Nowametodologia została już zastosowana do mapowania zagrożeń ze strony trzpiennikasosnowca we wschodniej części Ameryki Północnej.

Nowe metody mapowania zagrożeń wymagająwprawdzie jeszcze znacznej wiedzy technicznej, ale naukowi pracownicy CFSpracują już nad stworzeniem narzędzi przyjaznych użytkownikowi, którymi będąmogli się łatwo posługiwać praktycy z różnych służb, w tym leśnicy.

Ważnym elementem modelowania zagrożeń jestprognozowanie punktów krytycznych, w których ekspansja staje się ekonomicznieniebezpieczna. Przewidywany moment, w którym inwazja zacznie na dużą skalęzagrażać utrzymaniu rozmiaru pozyskania drewna na poziomie zgodnym z zasadązrównoważonego rozwoju, może stanowić ważny wskaźnik dla decydentów, którzy sąodpowiedzialni za działania ochronne. Docelowo nowe techniki modelowaniazagrożeń będą również uwzględniać przyszłe zmiany klimatu oraz sytuacji gospodarczej iprawnej, jak również dostępność nowych technik kontroli biologicznej.

Źródło: cfs.nrcan.gc.ca

Opr. A.S.