„Dąbrowy Obrzyckie” to piąty w Polsce obszar Natura 2000, dla którego został ustanowiony plan zadań ochronnych. Siedliskowa ostoja ma charakter leśny, a PZO jako pierwszy w kraju zawiera zadania ochronne z podziałem na obligatoryjne i fakultatywne. Obszar liczy 885,2 ha i jest położony w granicach Nadleśnictwa Oborniki.
Ochronie w ostoi podlega głównie pięćleśnych siedlisk przyrodniczych. Poszczególne siedliska chronione zajmująpowierzchnię od kilku do 60 ha. Priorytetowe dla obszaru są ciepłolubne dąbrowy(dąbrowy świetliste). Zachowanie tego siedliska, które powstało w efekciewypasania w lasach bydła i trzody, to jeden z trudniejszych problemów. Nietylko ustawa o lasach zabrania wypasu, ale przede wszystkim nikt dziś nie mazamiaru pasać krów w drzewostanie. Być może się to zmieni. Jedno z działańochronnych w PZO brzmi bowiem: Kwaterowe, kontrolowane i eksperymentalneprzetrzymywanie kopytnych roślinożerców (np. konika polskiego, daniela, konia,krowy) i dzika. Łączna powierzchnia, gdzie miałoby się odbywać „eksperymentalneprzetrzymywanie” zwierząt w ogrodzeniach wynosi 65,8 ha. Zgodnie z planem mabyć za to odpowiedzialny miejscowy nadleśniczy.
Do zadań obarczających nadleśnictwo matakże należeć utrzymanie niskiego zwarcia podszytuw dąbrowach, z pokryciem do20%. Inne zadania, jakich realizacja wg planu spoczywa na nadleśniczym, tousuwanie czeremchy amerykańskiej (wycinanie i niszczenie preparatamichemicznymi) i łubinu trwałego.
W treści PZO pada także zalecenie: Całkowiteusunięcie sosny zwyczajnej, świerku pospolitego, modrzewi oraz robiniiakacjowej poprzez ich wycięcie, przy czym robinię zaleca się także niszczyćchemicznie. Na płatach siedlisk grądu, łęgów i ciepłolubnej dąbrowy, skądmiałyby być usuwane te gatunki, zakłada się także częściowe usunięcie brzozy(maks. udział 5%) i buka (10%).
Na siedlisku pomorskiego kwaśnego lasudębowo-brzozowego zalecono usunięcie świerka, modrzewia i robinii, a udziałsosny miałaby zostać zredukowany do 10–20%, zależnie od typu siedliskowegolasu. Odnawianie wyłącznie z użyciem 2-, 3-leltnich sadzonek dębu, ale wzależności od lokalizacji szypułkowego lub w zmieszaniu z bezszypułkowym (30 i50%).
O ile na pozostałych siedliskach zaleca sięusuwać gatunki drzew, o tyle w przypadku grądów jest mowa o przebudowie,terminologii bliższej leśnikom.
Plan zakłada także pozostawianiepowierzchni referencyjnych (bez wskazań gospodarczych) dla trzech siedlisk.Odnosi się także do problemu martwego drewna. W ciepłolubnych dąbrowach ma to być5% zapasu, natomiast na pozostałych siedliskach zalecenie brzmi: pozostawianiemartwego drewna wydzielającego się naturalnie.
Dokumentację do planu przygotował poznańskioddział BULiGL jeszcze w 2010 r. w ramach projektu finansowanego z POIS„Opracowanie planów zadań ochronnych dla obszarów Natura 2000 na obszarzePolski”. Sam plan został przygotowany przez RDOŚ w Poznaniu, a w jegokonsultacjach uczestniczyli przedstawiciele LP. Jak informuje RDOŚ, oryginalnypomysł z wykorzystaniem zwierząt w celu zachowania dąbrów, flagowego siedliskaostoi, został zgłoszony przez leśników.
Aktualnie trwa przygotowywanie planuurządzenia lasu dla Nadleśnictwa Oborniki. Nierozstrzyg-niętym problemempozostaje jednak, w jaki sposób wskazania z PZO miałyby zostać zapisane w pul.Po ostatniej nowelizacji ustawy o ochronie przyrody PZO nie sporządza się dlaobszaru Natura 2000 pokrywającego się w całości lub w części z obszaremnadleśnictwa, dla którego ustanowiony plan urządzenia lasu zawiera zadaniaochronne. Drogę do praktycznej realizacji tego zapisu wskażą dopiero ustaleniaministerialnego zespołu ekspertów. Minister środowiska powołał takiekilkunastoosobowe gremium po spotkaniu dyrektorów RDOŚ i RDLP w Jedlini (13–14września), gdzie dyskutowano ten problem.
RaZ
