
Wraca temat nowelizacji ustawy o lasach. W Ministerstwie Środowiska przygotowano kolejny, trzeci już projekt założeń do zmian w podstawowym dla leśnictwa akcie prawnym. Wynika z niego, że powoływanie dotyczyć będzie jedynie dyrektora generalnego.
Obecne założenia to już trzeci dokument o podobnymcharakterze, dość gruntownie modernizujący ustawę. Poprzednie ukazały się wmaju 2010 r. i czerwcu 2011 r., a prace nad nimi z różnych powodów wygasły.Departament Leśnictwa i Ochrony Przyrody MŚ, inicjator nowelizacji, 14 sierpniaprzekazał wstępne założenia do konsultacji w jednostkach ministerstwa, a takżew DGLP, IBL, BNL i GDOŚ. Ta wersja, bardziej skrótowa niż poprzednie, zawiera12 punktów.
Plan urządzenia lasu
Projekt zakłada, że będzie gozatwierdzał nie minister środowiska, ale dyrektor generalny Lasów Państwowych.
Ministerstwo chce takżewyeliminować istniejącą dziś lukę prawną, jaka pojawia się w sytuacjiwyekspirowania pul i nie zatwierdzenia nowego planu. W takim przypadku zadaniaz zakresu gospodarki leśnej na dany rok będzie ustalał dla nadleśnictwadyrektor RDLP na podstawie projektu planu urządzenia lasu.
Niezwykle ważnym rozwiązaniemmiałoby się stać postulowane od dawna rozdzielenie w pul etatów przedrębnego irębnego. Ilość przewidzianego do pozyskania drewna zostanie określona w planie jakoetat miąższościowy użytków rębnych oraz etat powierzchniowy użytków przedrębnych(w ostatnich 20 latach w LP utrzymuje się stała dysproporcja w realizacjipozyskania użytków rębnych – ok. 90% planu i przedrębnych – 115%).
Rada nad dyrektorem generalnym
Aktualna pozostaje propozycja RadyLP, obecna w poprzednich wersjach założeń do nowelizacji. MŚ proponujerozszerzenie składu tego organu opiniodawczo-doradczego z pięciu do dziewięciuosób. W składzie mieliby się znaleźć przedstawiciele ministrów: Środowiska,Skarbu Państwa, Finansów, Gospodarki, Rolnictwa i RW, Nauki oraz organizacjipozarządowych.
Kompetencje Rady będą dotyczyćzatwierdzania strategii i kierunków rozwoju leśnictwa, oceny efektywności gospodarowaniamieniem Skarbu Państwa w zarządzie PGL LP, oceny realizacji polityki leśnejpaństwa przez PGL LP, opiniowania corocznych raportów o stanie lasów oraz sprawozdańfinansowo-gospodarczych PGL LP, opiniowania wielkości odpisu na fundusz leśnyoraz oceny ustalanych corocznie przez dyrektora generalnego LP kierunkówwydatkowania środków funduszu leśnego (lub ustalania priorytetów wydatkowaniafunduszu leśnego na dany rok), opiniowania możliwości użytkowania zasobówleśnych i in. –Powołanie Rady nie wiąże się z jakąkolwiek zmianą formy organizacyjno-prawnejPGL LP – zapewnia MŚ. W zakresie organizacji PGL LPzmienić miałaby się ranga aktu nadającego statut organizacji. Dziś tozarządzenie, a w przyszłości statut miałby być nadawany rozporządzeniemministra środowiska.
Nie tylko w ustawie o lasach
Projekt założeń nowelizacji dotyczynie tylko samej ustawy o lasach. Wraz z nią zmienią się także dwa inne aktyprawne w ważnym dla leśnictwa zakresie.
Bardzo ważna jest zapowiadana odpoczątku tego roku nowelizacja ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, CIT.Tu zmiana miałaby umożliwić objęcie podatkiem dochodów z całości działalnościPGL LP, również tych z gospodarki leśnej (w rozumieniu ustawy o lasach), dziśnieopodatkowanych.
Z opodatkowania CIT-em, płatnym zpoziomu DGLP, wyłączony miałby być fundusz leśny.
Zmienić miałaby się także ustawa oochronie gruntów rolnych i leśnych. W tym przypadku chodzi o uregulowaniemożliwości i sposobu dochodzenia odsetek od płatności przewidzianych wprzypadku odlesienia i wyłączenia z produkcji. Miałaby się także pojawićmożliwość rozkładania na raty i umarzania takich należności.
Bank Danych o Lasach
Jego premierę wykonawca, BULiGL,zapowiada na połowę listopada. O ile jednak LP są zobowiązane na mocy ustawy olasach do prowadzenia banku danych o zasobach leśnych i stanie lasów wszystkichform własności, o tyle brakuje uregulowań określających sposób pozyskiwaniadanych i prowadzenia banku. Ustawa dołoży więc obowiązków starostom, dyrektoromparków narodowych, Agencji Nieruchomości Rolnych i innym podmiotom władającymlasami. Będą one musiały dostarczać informacji na potrzeby banku. Minister wdalszej kolejności określi sposób, zakres i formę prowadzenia tej bazy danych.
Zasady sprzedaży
Do ustawy trafi upoważnienie dla dyrektorageneralnego LP do ustalania zasad sprzedaży drewna w LP (taką kompetencję odpewnego czasu kwestionują drzewiarze, krytykujący zasady sprzedaży). I choćzgodnie z ustawą gospodarkę leśną w nadleśnictwie prowadzi samodzielnienadleśniczy, to jednak MŚ przekonuje, że ze względu na konieczność utrzymaniajednolitych warunków konkurencji na rynku drzewnym jednolite zasady sprzedażydrewna w całych LP są niezbędne.
Uregulowaniu ma podlegać takżegospodarka finansowa PGL LP, szczególnie w zakresie przepisów dotyczących funduszówleśnego i stabilizacji, dotacji celowych na zadania zlecone oraz dotyczącerozporządzenia RM w sprawie szczegółowych zasad gospodarki finansowej w PGL LP.Aktualizacji tych zapisów towarzyszyć będzie dostosowanie ich do wymogów ustawyo rachunkowości i wniosków kontroli NIK.
Powołanie tylko dla generalnego
Nowelizacja ma zlikwidować zatrudnianie pracowników PGL LP na podstawie powołania,przy czym teraz mowa jest o wszystkich stanowiskach za wyjątkiem dyrektora generalnego (wpoprzednich wersjach wyłącznie rezygnacja z powoływanialeśniczych). Zmiana formy zatrudnienia dla kilkunastu tysięcy ludzi to poważnaoperacja, która miałaby potrwać do dwóch miesięcy od wejścia w życie nowelizacji.
Natomiast ranga powołania dyrektorageneralnego wzrośnie – o jego angażu zdecyduje nie minister środowiska, alepremier.
W sprawach pracowniczych zmianymają dotyczyć wymogów wobeckandydatów do Służby Leśnej. Przepisy zaakceptują osoby bez obywatelstwapolskiego, a także zatrudniane w niepełnym wymiarze czasu pracy, np. popowrocie z urlopu macierzyńskiego.
Ministerstwo chciałoby takżezlikwidować dysproporcje związane z przyznawaniem odprawy emerytalnej irentowej pracownikom LP zaliczonych do Służby Leśnej i pozostałych, stosowniedo uregulowań PUZP.
Nieruchomości – nadleśniczy bardziej swobodny
Na początku lata media w trwożliwymtonie nagłośniły temat gospodarowania nieruchomościami Skarbu Państwa wzarządzie PGL LP. Ministerstwo częściowo podejmuje ten problem. Nadleśniczy masamodzielnie decydować o przekazywaniu nieruchomości oraz gruntów nieleśnych nieprzydatnych do prowadzenia gospodarki leśnej staroście gospodarującemuzasobem nieruchomości Skarbu Państwa, samodzielnym wydzierżawianiu iwynajmowaniu nieruchomości.
W ustawie ma się znaleźć takżezapis pozwalający poruszać się po lesie pojazdami silnikowymi zul i firmomwywożącym drewno (Art. 29).
Jednoznacznie zabrzmią przepisyrozstrzygające, kto i w jakim zakresie jest zobowiązany do zabezpieczeniaprzeciwpożarowego lasów. Chodzi przede wszystkim o pasy przeciwpożarowe, o które od dłuższego czasu toczy się spórpomiędzy LP a zarządcami linii kolejowych.
2014?
Zmiany w ustawie mają się pojawićtakże w zw. z unijnymi regulacjami dotyczącymi wprowadzania na rynek UE drewna iproduktów z drewna bez stosownego zezwolenia FLEGT oraz drewna i produktów zdrewna nielegalnie pozyskanego. Zwraca natomiast uwagę całkowity brak odniesień do sytuacji lasów prywatnych.
Ministerstwo zakłada oczywiściehoryzont czasowy dla nowelizacji – przepisy miałyby wejść w życie 1 stycznia2014 roku. Najpierw jednak projekt założeń nowelizacyjnych musi zostaćdopracowany, poddany konsultacjom i przekazany do Rządowego Centrum Legislacji,które przygotuje treść ustawy. Podobne prognozy przedstawiano, publikującpoprzednie projekty założeń.
RafałZubkowicz
Fot. D. Klawczyński
Ostatnie nowelizacje
Od kiedy ukazał się pierwszyprojekt założeń nowelizacji ustawy o lasach (maj 2010 r.), samą ustawęznowelizowano czterokrotnie. Dwukrotnie były to istotne zmiany cząstkowe. W marcu2011 r., w wyjątkowo szybkim tempie, zaistniałą możliwość obciążania gruntów wzarządzie LP służebnością przesyłu.Nowelizacja dała wyjątkowe fory firmom energetycznym, które korzystając zesłużebności, jako jedyne Lasom Państwowym płacą tyle, ile wynosi podatek leśnyod tych gruntów. W lipcu zeszłego roku ustawa o ograniczaniu barieradministracyjnych zniosła natomiast konieczność uzyskiwania zezwoleń nasporządzanie planów urządzeniowych.