Unia Europejska Porównanie wyników finansowych lasów państwowych w 2011r. Szkocja, Wielka Brytania Boom w szkockim przemyśle drzewnym Bawaria, Niemcy BaySF przedsiębiorstwem przyjaznym rodzinie Finlandia Uspołecznienie planowania gospodarki populacją łosia Dania Eksperyment klimatyczny Niemcy Ochrona przyrody na terenach wojskowych

Unia Europejska
Porównanie wyników finansowych lasówpaństwowych w 2011 r.

Część większych państwowych gospodarstwleśnych w UE podała już podstawowe informacje o swoich wynikach finansowych w2011 roku. Jak wypadły nasze Lasy Państwowe w porównaniu z AustriackimiLasami Związkowymi (ÖBf), Bawarskimi Lasami Państwowymi (BaySF), fińskimMetsähallitusem i szwedzkim Sveaskogiem?
W tej grupie gospodarstw największeprzychody na jednego pracownika zanotował Sveaskog (1,1 mln euro),najmniejsze – PGL LP (68 tys. euro). „Przeciętny” leśnik zeszwedzkich lasów państwowych wygospodarował 198 tys. euro zyskuoperacyjnego (bez uwzględnienia przyrostu wartości aktywów biologicznych),leśnik z PGL LP – 8 tys.euro. Pod względem wysokości przychodów najeden hektar lasu najlepiej wypadły Bawarskie Lasy Państwowe (490 euro),najgorzej – Metsähallitus (102 euro). Nasze Lasy Państwowe były drugie odkońca (229 euro). Największy zysk operacyjny na jeden hektar lasuwygospodarowały również Bawarskie Lasy Państwowe (115 euro), najmniejszy –PGL LP (26 euro). W chwili sporządzania niniejszego zestawienia nie byłaznana wysokość dywidend ÖBf i Sveaskogu, wypłaconych państwu za rok 2011, toteżporównanie kwot odprowadzonych do kasy publicznej (podatki bezpośrednie,dywidenda i inne opłaty) opiera się częściowo na dywidendach wypłaconych za rok2010. Nasze Lasy Państwowe wpłaciły do kasy publicznej6 euro/ha lasu, BaySF i Metsähallitus – odpowiednio 95i32 euro/ha lasu.
Porównanie pozwala sądzić, że w2011 r. potencjał gospodarczy Państwowego Gospodarstwa Leśnego LasówPaństwowych pozostawał w dużym stopniu niewykorzystany.
Zysk operacyjny wygospodarowany przezjednego pracownika LP był blisko dziewięciokrotnie mniejszy od średniej wgrupie rozpatrywanych państwowych gospodarstw leśnych (70 tys. euro). Zyskoperacyjny na jeden hektar lasu kształtował się na poziomie dwukrotnie niższym(średnia 54 euro).
Kwota wpłacona przez LP do kasy publicznejbyła ośmiokrotnie niższa od średniej sumy podatków bezpośrednich, dywidend iinnych opłat (49 euro/ha lasu).
Nasuwa się pytanie: co było podstawowąprzyczyną niewykorzystania potencjału gospodarczego LP? Odpowiedź można chybaznaleźć w treści listu rzecznika LP, wystosowanego do pracownikówLP po111.zjeździe Polskiego Towarzystwa Leśnego, na którym ówczesny dyrektorgeneralny Lasów Państwowych Marian Pigan zaprezentował ekonomiczną analizęstruktury organizacyjnej Lasów Państwowych. W liście tym czytamy m.in.: – Wswoim wystąpieniu dyrektor generalny wyraźnie wskazał, że czynniki ekonomicznenie są i nie mogą być jedynymi, które są brane pod uwagę przy dyskusji ostrukturze organizacyjnej Lasów Państwowych. Równie ważne są względyhistoryczne oraz priorytetowa dla obecnego kierownictwa Lasów Państwowychstabilizacja zatrudnienia i godne wynagradzanie leśników za ich pracę. Nowłaśnie: może gdyby dla ówczesnego kierownictwa LP priorytetową sprawą byłyinteresy kraju i ogółu społeczeństwa (w końcu atrybut „Państwowe” do czegośobliguje), a nie stabilizacja zatrudnienia i wynagradzanie leśników (interesykorporacji leśnej), to wynik PGL LP byłby prawdopodobnie znacząco lepszy.Interesy korporacji leśnej są oczywiście bardzo ważnym czynnikiem, ale niemożna im przyznawać priorytetu, jeśli Lasy Państwowe mają być rzeczywiściepaństwowe.

Źródła: raporty roczne, opracowanie „PGLLP. Wstępne wyniki ekonomiczne za 2011 r.”

Szkocja, Wielka Brytania
Boom w szkockim przemyśle drzewnym

W roku 2011 pozyskano w Szkocji7,5mln m3 drewna. To o 0,5 mln m3 więcej niż w roku 2010.Jednocześnie szkockie tartaki wyprodukowały o 7% więcej tarcicy, która wprzeważającej części została sprzedana na rynku angielskim. Przeciętna cenadrewna była wyższa o 2%.
– W sytuacji globalnych trudnościekonomicznych jest to doskonała wiadomość, świadcząca o tym, że szkocki sektorleśno-drzewny opiera się na zdrowych, solidnych podstawach – mówi StewartStevenson, szkocki minister środowiska i zmian klimatycznych. – Jako fundamentgospodarki naszych obszarów wiejskich, branża leśno-drzewna odgrywa bardzoważną rolę w zabezpieczeniu egzystencji społeczności lokalnych i firm w całejSzkocji. Branża ta zdobywa również coraz silniejszą pozycję na brytyjskim izagranicznym rynku drzewnym. Inną dobrą wiadomością jest to, że szkockie lasywkraczają w fazę dojrzałości i w ciągu następnych 10–15 lat spodziewamysię dalszego wzrostu pozyskania drewna.
Szkocki sektor leśno-drzewny wytwarzadochód rzędu 670 mln funtów szterlingów rocznie i zapewnia blisko31 tys.miejsc pracy, głównie na obszarach wiejskich

Źródło: www.forestry.gov.uk

Bawaria, Niemcy
BaySF przedsiębiorstwem przyjaznym rodzinie

W czerwcu 2012r. Bawarskie LasyPaństwowe (BaySF) otrzymały certyfikat przyjazności rodzinie „Zawód i Rodzina”.– Cieszymy się z tego odznaczenia, które honoruje nasze osiągnięcia w dziedzinieprorodzinnej polityki zakładowej. Jesteśmy przekonani, że nasza prorodzinnapolityka kadrowa stanowi właściwą odpowiedź na zmieniające się modele życiapracowników – mówi Reinhard Neft, członek dwuosobowego zarządu BaySF.
Przedsiębiorstwo BaySF dołączyło do grupy371 pracodawców, którzy otrzymali certyfikat „Zawód i Rodzina”. Certyfikacjaprzedsiębiorstw i instytucji pod kątem ich przyjazności rodzinie,przeprowadzana pod patronatem federalnej minister ds. rodziny Kristiny Schröderi federalnego ministra gospodarki Philipa Röslera, jest instrumentem wspieranianiemieckich pracodawców w równoważeniu interesów zakładowych i pracowniczych.

Źródło: www.baysf.de

Finlandia
Uspołecznienie planowania gospodarkipopulacją łosia

Fińska populacja łosia jest przykłademskutecznej gospodarki łowieckiej i ochrony zwierzyny. O ile w latach30. XX w. łosie były bliskie wyginięcia w Finlandii, o tyle obecnie jestich tam blisko 90 tysięcy. Jesienią 2011 r. limit pozyskania łosisięgał 55 tys. osobników.
Odpowiedź na pytanie „Jaka powinna byćliczebność populacji łosia w Finlandii?” zależy od tego,jaką grupęinteresariuszy reprezentuje odpowiadający. Z jednej strony, łoś jest ważnymrodzajem zwierzyny: w roku 2009 łączna wartość pozyskanych w Finlandii łosiwyniosła 55 mln euro. Z drugiej strony, wzrost liczebności łosi pociągnąłza sobą zwiększenie liczby wypadków drogowych z udziałem tych zwierząt. W roku2009 było w Finlandii 1336 takich wypadków. Zginęło w nich łącznie 5 osób.Wartość szkód oszacowano na 43 mln euro.
Łosie wyrządzają szkody także w fińskichlasach, głównie poprzez zgryzanie młodych drzewek sosnowych. W roku 2009 zaszkody te państwo fińskie wypłaciło właścicielom lasów 5,4 mln euroodszkodowań. W ramach fińskiego systemu odszkodowań łowieckich nie jest jednakmożliwa pełna rekompensata poniesionych strat.
Obecnie Finowie opracowują nowy systemplanowania gospodarki populacją łosia, mający na celu zażegnanie konfliktów,których źródłem są łosie. Dotychczas ogólny krajowy stopień zagęszczeniapopulacji łosia ustalało fińskie Ministerstwo Rolnictwa i Leśnictwa.Kształtował się on na poziomie 2–4 osobników/1 tys. ha. Docelowezagęszczenie było następnie odpowiednio różnicowane w poszczególnych regionach(Finlandia jest podzielona na 50 regionów gospodarki populacją łosia).Założenia nowego systemu planowania przewidują, że ministerstwo nie będzie jużokreślać docelowej liczebności i zagęszczenia populacji łosia. Zadanie toprzejmą regionalne rady łowieckie i reprezentacje stosownych grup interesariuszy– właścicieli lasów, służb ochrony przyrody, organizacji ekologicznych,środowisk wiejskich i in.

Źródło: www.forest.fi

Dania
Eksperyment klimatyczny

Naukowcy z Danii (Uniwersytet Kopenhaski iPolitechnika wRisø) i z Niemiec (Uniwersytet Getyński) przez 7 latsymulowali zmiany klimatyczne na 12 powierzchniach doświadczalnych,realizując wielki projekt badawczy. W obiekcie doświadczalnym położonym wokolicy miejscowości Frederikssund w Danii naukowcy sztucznie podwyższylitemperaturę powietrza i koncentrację w nim CO2 oraz wywołali suszę. Wynikiduńskich badań zostały opublikowane w czasopiśmie specjalistycznym „NatureClimate Change” (http://dx.doi.org/10.1038/NCLIMATE1544).
Na każdej z 12 powierzchnidoświadczalnych naukowcy wprowadzili szarańczę, aby zbadać wpływ szkodnikówowadzich na obieg składników pokarmowych i funkcjonowanie organizmów glebowych.Rośliny, na których żeruje szarańcza, wydzielają przez korzenie azot iaminokwasy, co stymuluje rozwój bakterii glebowych. Z kolei bakterie glebowepomagają roślinom w dotarciu do nowych składników pokarmowych. Ogólnie mówiąc,żer owadów skutkuje szybszym udostępnianiem składników pokarmowych w glebie.Duńskie doświadczenia wykazały, że w zmieniającym się klimacie roślinyuwalniają mniej azotu i bakterie glebowe rozwijają się wolniej.
– Zmiana klimatu spowalnia krążenieskładników pokarmowych między rośliną a glebą. Organizmy glebowe mają więc dodyspozycji przede wszystkim mniej azotu i gleba staje się jałowa – mówidr Christoph Scherber z Uniwersytetu Getyńskiego. – Badania pozwoliły naskorygowanie globalnych modeli obiegu azotu.

Źródło: www.forstpraxis.de

Niemcy
Ochrona przyrody na terenach wojskowych

W czerwcu 2012 r.140 specjalistów z 17 krajów spotkało się w Niemczech na konferencjipt. „Wojskowe użytkowanie gruntów a ochrona przyrody”. Konferencjęzorganizowało Federalne Ministerstwo Obrony we współpracy z Federalną AgencjąNieruchomości, która jest odpowiedzialna za koordynację zarządzenianieruchomościami gruntowymi federacji niemieckiej, w tym gruntami leśnymi naniemieckich poligonach wykorzystywanych przez Bundeswehrę, NATO oraz wojskaamerykańskie i brytyjskie. Głównymi tematami konferencji były kwestiezrównoważonego, proekologicznego gospodarowania gruntami, kompensacjaingerencji w środowisko przyrodnicze i strukturę krajobrazu oraz realizacjaprogramu Natura 2000 i strategii ochrony różnorodności biologicznej na terenachwojskowych.
W zarządzie niemieckiej Bundeswehryznajduje 218,3 tys. ha gruntów, w tym wykorzystywany również przezNATO i wojska brytyjskie poligon w Bergen w Dolnej Saksonii, mającypowierzchnię 24,2 tys. ha. Nieniemieckie jednostki wojskowewykorzystują ponadto 63,2 tys. ha gruntów w innych rejonachNiemczech. Lesistość niemieckich terenów wojskowych wynosi 60%. Za gospodarkęleśną i ochronę przyrody na tych obszarach odpowiada osiemnadleśnictwFederalnej Agencji Nieruchomości. Przeciętne pozyskanie drewna na terenachwojskowych wynosi 3,4 m3/ha rocznie.
Obszary Natura 2000 i inne obiektychronionej przyrody stanowią przeszło 75% wszystkich niemieckich terenówwojskowych. Na terenach wykorzystywanych przez nieniemieckie jednostki wojskoweznajdują obszary podlegające zarówno dyrektywie siedliskowej (54 tys. ha),jak i dyrektywie ptasiej (53 tys. ha). Obszary te w dużej części nakładająsię na siebie. Na poligonie w Bergen obszary chronione zajmują 36,8%powierzchni leśnej i 69,1% przestrzeni otwartej. Na wszystkich poligonachBundeswehry tereny o zanieczyszczonej glebie i wodzie stanowią mniej niż 5%.Koszty usunięcia środków bojowych mieszczą się w przedzialeod 10 tys. do 100 tys. euro/ha. Źródła: Forst & Technik 6/2012,s.6; www.forstpraxis.de

Opr. A.S.