29 lipca w Warszawie odbyło się spotkanie przedstawicieli Zespołu Doradczego DGLP z wiceministrem Stanisławem Gawłowskim oraz dyrektorem generalnym LP Marianem Piganem. W spotkaniu uczestniczyli również naczelnicy DGLP Alina Niewiadomska i Jerzy Kapral. Przedstawiciele Zespołu przedstawili wnioski ze swoich posiedzeń (ich pełna treść w dalszej części). Dyrektor Pigan zaprezentował sytuację na rynku drzewnym, z której poprawą wiąże się z coraz lepsza sytuacja ekonomiczna w Lasach Państwowych. Przedsiębiorcy liczą w związku z tym, że i planowane stawki na 2011 r. będą dużo większe od obecnych. Przede wszystkim spodziewają się znacznego wzrostu stawek przy zagospodarowaniu lasu, uważając, że np. wykaszanie upraw staje się wręcz „czynem społecznym na rzecz LP”. Wskazują, że od 2007 r. nie było żadnych podwyżek na usługi leśne i liczą, że mogliby skorzystać na obecnej koniunkturze na rynku drzewnym.

W czasie dyskusji nad wnioskami Zespołu Doradczego poruszono m.in. tematy:

– nowelizacja katalogu pracochłonności: m.in. wykaszanie upraw, sadzenie wielolatek,

– zakup maszyn wielooperacyjnych (przedsiębiorcy okazują zdziwienie, że przy takim ,,nasyceniu” sprzętem na rynku niektóre RDLP ogłaszają przetargi na zakup nowego sprzętu),

– SIWZ – uwzględnienie w specyfikacji istotnych warunków zamówień kryteriów innych niż tylko cena,

– dokładniejsze planowanie kosztów (przedsiębiorcy podają przykłady leśnictw, gdzie podczas planowania CP mowa jest o 1. strefie trudności, podczas gdy na gruncie mamy do czynie ze strefą 3.),

– przetargi – zainteresowani namawiają, by nie odrzucać ofert, które nieznacznie (np. o 1–2%) przekraczają wartość pakietu i poczekać na końcowy wynik w RDLP, nie zaś unieważniać od razu przetarg,

– przy planowanych kosztach uwzględniać trudne warunki pogodowe, np. opady śniegu czy też trudne warunki koszenia,

Przedsiębiorcy stwierdzili , że do dobrego wykonania zadań wynikających z podpisanej umowy potrzeba stabilności na rynku usług leśnych. Konieczna jest także korzystna organizacja pracy, z czym wiąże się mniejsza liczba sortymentów na powierzchniach zrębowych. Oczekują również zaakceptowania rosnących kosztów, np. cen paliw czy utrzymania pracowników.

Przedsiębiorcy odnieśli wrażenie, że minister był jak zwykle merytorycznie przygotowany do spotkania, przez co ze zrozumieniem wysłuchał ich uwag i aktywnie uczestniczył w dyskusji. Uważają, że jego rola nie jest łatwa: z jednej strony wiecznie wymagający zulowcy, z drugiej – bardzo oszczędni dla firm leśnych przedstawiciele LP.

Następne spotkanie, gdzie mowa będzie o stawkach na 2011 r. i certyfikacja firm leśnych, odbędzie się w podobnym gronie na przełomie września i października.

Tekst: Romuald Roman

Wnioski z posiedzeń zespołu doradczego dyrektora generalnego Lasów Państwowych ds. współpracy LP i przedsiębiorców leśnych na rzecz rozwoju sektora usług leśnych, Gołuchów, 29 lipca 2010 r.

Niezbędne jest opracowanie przez Lasy Państwowe kolejnych wytycznych do przetargowania na usługi leśne na 2011 rok z uwzględnieniem następujących uwag ze strony usługodawców:

wspieranie powstawania dużych pakietów (powyżej 1 leśnictwa)

unikanie pakietów specjalistycznych w zakresie pozyskania i zrywki drewna ale kładzenie nacisku na szerokie wykorzystywanie maszyn typu harwester i forwarder; pakiety te mają uzasadnienie w sytuacji klęsk żywiołowych

takie zaplanowanie wolumenu kosztów na usługi leśne na 2011r. aby nie było sytuacji ich obniżania wskutek przyjęcia w roku poprzednim niższych jako efektu nieczystej gry rynkowej ze strony niektórych usługodawców

rozpoczynanie przetargów ze znacznym wyprzedzeniem (w np. październiku) celem nie dopuszczania do przesuwania się ostatecznych decyzji na I kwartał roku następnego

wspieranie rozliczania z prac w zagospodarowaniu lasu i pozyskaniu drewna poprzez katalog pracochłonności stosowany w LP gdyż umożliwia to rzetelne wycenienie wykonanej pracy w faktycznych warunkach jakie istniały w danym momencie a nie jakie spodziewano się mieć w trakcie planowania; tegoroczna aura – śniegi zimą i obfite opady wiosną – dają poważne podstawy do takiego stwierdzenia gdyż nadleśnictwa i zakłady usługowe rozliczające się poprzez katalog zawsze mogły stosować różnego rodzaju zapisy korygujące wcześniej ustaloną pracochłonność.

Katalog pracochłonności wymaga ciągłych korekt gdyż zmieniają się warunki techniczne i technologiczne prac w zagospodarowaniu lasu, pozyskaniu i zrywce drewna. Sprawa ta od lat jest dyskutowana ale brak jak dotąd ostatecznych decyzji co do zakresu zmian.

Zespół widzi konieczność przeanalizowania przez Dyrektora Generalnego LP obecnych zasad polityki Lasów Państwowych w stosunku do usługodawców leśnych. Niezbędne jest zdaniem strony usługodawców silniejsze zaakcentowanie wagi usług leśnych w kontekście wzrastających oczekiwań zarówno ze strony zleceniodawców (nadleśnictw) jak i otoczenia (społeczeństwo).

Prowadzenie gospodarki leśnej bez udziału usługodawców zewnętrznych nie jest aktualnie możliwe a staje się coraz trudniejsze ze względu na obniżanie się poziomu ekonomicznego tej grupy współpracującej z LP. Konieczny jest pogłębiony nadzór ze strony regionalnych dyrekcji LP gdyż w dalszym ciągu występują zjawiska nie sprzyjające rozwojowi rynku usług a także nie sprzyjające kreowaniu zasad partnerskiej współpracy. Należą do nich m.in.

• nieterminowe odbiórki wykonanych prac,

• ciągłe zmiany pozycji cięć dostosowane do bieżących potrzeb sprzedaży drewna – ale jednocześnie podnosi to zdecydowanie koszty własne z.u.l.,

• wielości wyrabianych sortymentów na jednej pozycji cięć co zwłaszcza w systemie pozyskania maszynowego (harvester+forwarder) powoduje zmniejszenie wydajności pracy; brak przy tym ciągle racjonalnych zasad całego ciągu pozyskania i odbiórki drewna kłodowanego,

wykonywanie pracochłonnych i kosztochłonnych czynności wymagających częstych zmian miejsca ich wykonywania – dotyczy to np. rozdrabniania pozostałości pozrębowych na gniazdach do 30 ar, braku koncentrowania tych samych lub zbliżonych czynności na dłuższe okresy w możliwie bliskich położeniach,

nie respektowanie przez nadleśnictwa zapisów w umowach i jednostronne zmienianie warunków w nich zapisanych.

5. W nowelizowanej ustawie o Lasach Państwowych wprowadzić zapis o licencjonowaniu firm leśnych, które wykonują pracę na żywym organizmie przyrody.