Z zagranicy
Szwecja - Podwójna certyfikacja
Södra – spółdzielcze zrzeszenie 50 tys. prywatnych właścicieli lasów w południowej Szwecji, o łącznej powierzchni 2,2 mln ha – oferuje podwójnie certyfikowany surowiec drzewny. Członkowie zrzeszenia mogą bowiem korzystaç z certyfikacji zarówno w systemie PEFC (PanEuropean Forest Certification), jak i FSC (Forest Stewardship Council). Ci, którzy zdecydują się na podwójną certyfikację, mogą otrzymaç premię w wysokoŚci 20 koron szwedzkich za każdy kubik dostarczonej papierówki. – Podwójna certyfikacja przynosi korzyŚci zarówno naszym członkom, jak również naszym zakładom przerobu drewna. Ułatwia ona członkom Södry sprzedaż drewna, jednocześnie pomagając zaspokoiç popyt na rynku – mówi Urban Eriksson, szef działu gospodarki leśnej w koncernie Södra.
Czytaj więcejNiemcy - Czarna księga BUND
Pod koniec lipca br. Sojusz na rzecz Środowiska i Ochrony Przyrody w Niemczech (BUND) przedstawił opracowanie pt. „Czarna księga. Las”, w którym wykazał niedostatki niemieckiej gospodarki leśnej. Organizacja opisała m.in. 15 przypadków naruszenia niemieckiego i unijnego prawa dotyczącego ochrony przyrody. Chodziło przede wszystkim o wykonywanie zrębów zupełnych, które w Niemczech są generalnie zabronione, użytkowanie starych drzewostanów cennych pod względem przyrodniczym, szkody glebowe i niszczenie lęgów gatunków chronionych.Zarzuty BUND zdecydowanie odpiera Georg Schirmbeck, przewodniczący Niemieckiej Rady Gospodarki Leśnej (DFWR). Jego zdaniem 15 opisanych przypadków ewentualnych uchybień bynajmniej nie odzwierciedla niemieckiej praktyki leśnej. Schirmbeck szczególnie ostro wystąpił przeciwko żądaniu objęcia całkowitą ochroną dodatkowych obszarów leśnych w Niemczech. Przewodniczący DFWR uważa, że z uwagi na zmiany klimatyczne rozmiar zużycia drewna pochodzącego z niemieckich lasów powinien zostaç jeszcze zwiększony, ponieważ wyroby drzewne mogą długookresowo wiązaç CO2.
Czytaj więcejNiemcy - Genetyczne odciski palców
Genetycy leśni z Bawarskiego Urzędu ds. Nasiennictwa i Hodowli Roślin (ASP) opracowali nową metodę analizy DNA, mogącą przyczyniç się do zwiększenia wykrywalności sprawców kradzieży drewna. Metoda ta umożliwia jednoznaczne przyporządkowanie ściętego pnia do karpy w oparciu o pobrane z nich próbki kontrolne z sekwencjami DNA. Wykonanie analizy kosztuje ok. 40 euro. W wypadku wcześniej stosowanych metod analizy możliwe było wyizolowanie sekwencji DNA jedynie ze świeżej kory, nasion lub pączków.
Czytaj więcejAustria - Jeziora coraz cieplejsze
Austriackie Lasy Związkowe oprócz lasów państwowych mają w swej pieczy także ponad 100 jezior. ¸ączna ich powierzchnia stanowi ponad 70% całkowitej powierzchni jezior w Austrii. – Jeziora są prawdziwymi przyrodniczymi perłami Austriackich Lasów Związkowych – mówi Georg Schöppl, członek zarządu spółki akcyjnej Austriackie Lasy Związkowe. – Jednocześnie żadna wielka firma w Austrii nie została dotknięta zmianami klimatycznymi w takim stopniu jak Austriackie Lasy Związkowe. W przypadku lasów wyciągnęliśmy już z tego odpowiednie wnioski. Teraz przyszła kolej na skoncentrowanie się na problemach związanych z wpływem zmian klimatycznych na nasze jeziora.Jeziora mają dla Austriackich Lasów Związkowych także znaczenie gospodarcze (turystyka, gospodarka nieruchomościami, rybactwo). Kąpiel w jeziorach stanowi drugą po wędrowaniu najpopularniejszą formę aktywności Austriaków w letnim okresie urlopowym. Austriackie Lasy Związkowe zleciły profesorowi Martinowi Dokulilowi, jednemu z czołowych austriackich specjalistów w dziedzinie biologii jezior, wykonanie badań w zakresie wpływu zmian klimatycznych na ekosystemy jeziorne. W ramach tych badań powstała prognoza temperatury wody w 12 austriackich jeziorach w sezonie kąpielowym, sięgająca roku 2050. Przewidywany przeciętny wzrost temperatury wody do tego roku wynosi 2°C. Badania prof. Dokulila mają stanowiç podstawę dalszych studiów nad zmianami w poszczególnych jeziorach.
Czytaj więcejFinlandia - 10. wielkoobszarówka
Wyniki ostatniej, dziesiątej narodowej inwentaryzacji lasów Finlandii wykazały, że zasoby drzewne tego kraju nadal się zwiększają. Obecnie zapas fińskich drzewostanów sięga 2,2 mld m3, a przyrost roczny – 99,5 mln m3. W stosunku do wyników poprzedniej wielkoobszarówki zapas i przyrost wzrosły odpowiednio o 100 mln m3 i 12,8 mln m3, pomimo że w ostatnich dziesięciu latach Finowie pozyskiwali rocznie ok. 70% przyrostu. Ustalony w oparciu o wyniki inwentaryzacji limit rocznego pozyskania drewna tartacznego i papierówki w okresie 2008–17, dopuszczalnego w ramach gospodarki zrównoważonej, wynosi w Finlandii ok. 70 mln m3. Dziesiąta narodowa inwentaryzacja lasów Finlandii była przeprowadzana w latach 2004–08, inwentaryzacja poprzednia – w latach 1996–2003.
Czytaj więcejSzwecja - Zwolnienia w Sveaskogu
Szwedzki państwowy koncern leśny Sveaskog (3,3 mln ha lasów gospodarczych, 741 pracowników) osiągnął w pierwszym półroczu 2009 r. zysk operacyjny w wysokości 992 mln koron szwedzkich. Oznacza to 7-procentowy spadek w stosunku do analogicznego okresu roku 2008. Na wyniki koncernu wpłynęła utrzymująca się niekorzystna koniunktura na rynku (słaby popyt i spadek cen). Dostawy drewna tartacznego i papierówki, zrealizowane przez Sveaskog, były o 19% mniejsze niż w pierwszym półroczu 2008 roku. Przeciętna uzyskana cena była niższa o 3%. Z kolei wolumen dostaw drzewnego surowca energetycznego wzrósł o 45%.Zgodnie z prognozami poziom przychodów Sveaskogu w drugim półroczu 2009 r. będzie nadal stosunkowo niski. W związku z tym koncern rozpoczął realizację programu redukcji kosztów funkcjonowania. W ramach tego programu ma zostaç zwolnionych m.in. 40 pracowników Sveaskogu, czyli ponad 5% jego personelu.
Czytaj więcejRosja - powolne odbicie od dna
Pozyskanie drewna w Rosji zmniejszyło się w ciągu ostatnich piętnastu lat o 65%, produkcja tarcicy – o 72%, a produkcja papieru – o 33%. W rezultacie udział Rosji w Światowym handlu wyrobami drzewnymi zmniejszył się z 18 do zaledwie 1,9%.Rosja ma największe zasoby drzewne na świecie: zapas jej drzewostanów, przekraczający 82 mld m3, odpowiada jednej czwartej światowych zasobów drzewnych. Największy dopuszczalny rozmiar rocznego pozyskania drewna sięga 635 mln m3. Rzeczywiste pozyskanie drewna w Rosji wynosi jednak tylko 187 mln m3 rocznie. To oznacza, że jej potencjał jest wykorzystywany w mniej niż 30%.Wolumen sprzedaży na rosyjskim rynku wyrobów drzewnych (bez mebli) szacowany jest na 11 mld euro, z czego przeszło jedna trzecia to sprzedaż wyrobów importowanych. Rosja produkuje zaledwie 7,5 mln t papieru, podczas gdy Szwecja (zapas drewna 3,2 mld m3) i Finlandia (2,1 mld m3) wytwarzają odpowiednio 12,1 mln i 14,3 mln t papieru! Jedną z przyczyn tej dysproporcji jest fakt, że zużycie papieru na jedną osobę jest w Rosji bardzo małe (37 kg/rok). Dla porównania: w Stanach Zjednoczonych wartość tego miernika wynosi 329 kg/rok.
Czytaj więcejWalczą z kryzysem
NorwegiaWalczą z kryzysemNorweski rząd przygotował pakiet koniunkturalny mający przeciwdziałać skutkom kryzysu finansowego. 50 mln koron (ok. 6 mln euro) na zostać wyasygnowanych m.in. na stymulacj zatrudnienia w sektorze leśno-drzewnym i w branży produkcji energii z biomasy oraz na zwiększenie podaży leśnego surowca energetycznego. Ponadto w propozycji uzupełnienia budżetu na rok 2009 przewidziano dodatkowe 50 mln koron na wspieranie produkcji energii z biomasy. W rezultacie norweskie Ministerstwo Rolnictwa i Żywności będzie w roku 2009 dysponowało 100-milionowym funduszem stymulacyjnym dla wspomnianych wyżej gałęzi gospodarki.W ramach pakietu koniunkturalnego subsydiowane mają być m.in. trzebieże wczesne, pozyskiwanie drewna liściastego, ci cia przy pielęgnowaniu terenów zielonych i pozyskiwanie pozostałości zrębowych. Subsydia będą dost pne dla tych właścicieli lasów, którzy mają zawarte umowy na dostawy drewna energetycznego lub którzy sami wytwarzają energi z surowca drzewnego. Jeden składnik subsydiów ma być naliczany według stawki powierzchniowej (1000–4000 koron/ha), drugi – będzie zależny od poniesionych nakładów (maksymalnie zwrot 40% kosztów operacyjnych).
Czytaj więcejKooperują z Bułgarami
NiemcyKooperują z BułgaramiGospodarstwo Krajowe Lasy Saary, które zarządza lasami państwowymi niemieckiego kraju związkowego Saara, współpracuje z bułgarską Państwową Agencją Leśną przy realizacji projektu dostosowania zasad gospodarki leśnej Bułgarii do unijnych dyrektyw. Projekt ten jest finansowany z środków Unii Europejskiej. Lasy Saary uzyskały możliwość uczestnictwa w przedsi wzięciu w drodze ogólnounijnego przetargu. Podstawowym przedmiotem współpracy jest dostosowanie bułgarskich zasad hodowli lasu do unijnych przepisów związanych z siecią obszarów ochronionych NATURA 2000.
Czytaj więcejSprzedaż na pniu
KanadaSprzedaż na pniuKanadyjska administracja leśna – zarówno prowincjonalna, jak i federalna – nie prowadzi sama pozyskiwania drewna. Zajmuje się tym przemysł drzewny. Administracja leśna sprzedaje drewno na pniu. Nabywane prawo do pozyskania drewna obwarowane jest jednak licznymi obowiązkami z zakresu gospodarki leśnej. W prowincji Kolumbia Brytyjska często praktykowane jest też wydzierżawianie lasów firmom leśno-drzewnym (z reguły na 25 lat). W ostatnich latach roczne pozyskanie drewna w Kanadzie wynosiło łącznie 180–200 mln m3. Maksymalna ilość drewna, jaką w ramach zrównoważonej gospodarki leśnej można rocznie pozyskiwać w kanadyjskich lasach, szacowana jest na 203 mln m3.Lasy w Kanadzie zajmują powierzchni 310 mln ha, z czego 236 mln ha to lasy gospodarcze. Zdecydowanie przeważa własność publiczna: 76% kanadyjskich lasów znajduje si pod zarządem poszczególnych prowincji, 16% – pod zarządem federacji. Drewno drzew iglastych stanowi 3/4 zapasu lasów gospodarczych. Wśród drzew iglastych dominują świerki (45% miąższości drewna iglastego), sosny (22%) i jodły (14%), a wśród drzew liściastych – topole (59%), brzozy (20%) i klony (11%).
Czytaj więcejSkładnice już puste
AustriaSkładnice już puste Zapasy zgromadzone w składnicach do przechowywania drewna na mokro, założonych przez Austriackie Lasy Związkowe (ALZ) po huraganach Cyryl, Emma i Paula, zostały spotrzebowane o osiem miesi cy wcześniej, niż oczekiwano. Stało si to głównie za sprawą ostatniej surowej i śnieżnej zimy, która w wielu cz ściach Austrii utrudniała bieżące pozyskanie drewna. Duże znaczenie miała również solidność w realizacji zobowiązań w zakresie odbioru drewna ze składnic, wykazana przez liczne przedsiębiorstwa przemysłu drzewnego. – Składnice do przechowywania drewna na mokro okazały się prawdziwym kołem ratunkowym – wyjaśnia Georg Erlacher, członek zarządu spółki akcyjnej Austriackie Lasy Związkowe. – Zapewniają one zaopatrzenie przemysłu drzewnego podczas surowych zim, a po kl skach huraganowych pełnią rol buforu mi dzy popytem a zwiększoną podażą drewna.
Czytaj więcejRekordowe pozyskanie
AustriaRekordowe pozyskanieW roku 2008 pozyskano w Austrii 21,8 mln m3 drewna, co stanowi absolutny rekord dla tego kraju (to o 14,5% wi cej od średniego pozyskania w okresie 2004–2008 i o 29,8% wi cej od średniej w okresie 1999–2008). Struktura sortymentowa pozyskania przedstawiała si nast pująco: drewno tartaczne grube (>20 cm) – 11,54 mln m3 (53,0%), drewno tartaczne cienkie – 1,62 mln m3 (7,4%), drewno do przerobu przemysłowego – 3,61 mln m3 (16,6%), drewno energetyczne – 5,02 mln m3 (23%). Aż 63,6% pozyskania stanowiło drewno poklęskowe (o 69,6% wi cej od średniej 5-letniej i o 127,2% więcej od średniej 10-letniej).Tartaki płaciły za świerkowe drewno tartaczne klasy B przeci tnie 72,52 euro/m3 (o 8,8% mniej niż w roku 2007). Papierówka świerkowa kosztowała średnio 29,27 euro/m3 (-5,2%). Przeci tna cena za metr przestrzenny drewna opałowego twardego i mi kkiego wynosiła odpowiednio 52,31 euro (+1,4%) i 35,80 euro (-0,1%).
Czytaj więcejPozyskanie drewna w Japonii
Japończycy mają obecnie doskonałą okazją do wypracowania kompleksowego systemu zagospodarowania swoich lasów, ponieważ nie ograniczają ich jeszcze żadne schematy. Mechaniczne kopiowanie europejskich rozwiązań nie wchodzi jednak w rachubę ze wzglądu na całkowicie odmienne warunki fizjograficzne.W Japonii lasy porastają wyłącznie górujące nad dolinami wzniesienia, które już u samej podstawy cechują sią dużą lub bardzo dużą stromizną. Równiny zająte są pod uprawą ryżu lub osiedla i drogi. Zbocza o bardzo zróżnicowanej rzeźbie wznoszą sią na wysokość od kilkuset do tysiąca metrów i są poprzerzynane licznymi wciosami. 50% lasów stanowią naturalne drzewostany liściaste, które praktycznie nie mają żadnego znaczenia gospodarczego. Reszta to jednowiekowe drzewostany powstałe z sadzenia (przeważnie w wieku 40–60 lat), tworzone przez dwa gatunki iglaste – szydlicą japońską (Cryptomeria japonica) i cyprysik tępołuskowy (Chamaecyparis obtusa). Drzewostany te powstały na powierzchniach lasów, które intensywnie użytkowano w okresie powojennego ożywienia gospodarczego. Od tamtego czasu praktycznie nie wykonywano w nich żadnych zabiegów pielągnacyjnych czy trzebieży.Obydwa wymienione gatunki drzew mają znaczenie gospodarcze, przy czym bardziej ceniony jest cyprysik (drewno twardzielowe). Nie ma kłopotów ze zbytem drewna. Jego ceny osiągają lub nieco przekraczają poziom środkowoeuropejski.
Czytaj więcejDywersyfikacja przychodów
Elektrociepłownictwo, energetyka wiatrowa, a nawet produkcja płynnych biopaliw drugiej generacji – to niektóre z dziedzin, w jakie dziś inwestują europejskie państwowe gospodarstwa leśne.Obecny kryzys finansowy pokazał, jak ważna jest dywersyfikacja śródeł przychodów firm działających na rynku. Lasy państwowe w Unii Europejskiej również podejmują działalność gospodarczą w różnych dziedzinach, starając się zmniejszyć swoje uzależnienie od sprzedaży drewna. Na przykładzie pięciu wybranych europejskich państwowych gospodarstw leśnych widać, że duża szansa na rozwój upatrywana jest zwłaszcza w branży energetyki odnawialnej.
Czytaj więcejZrębki w cenie
Skandynawskim elektrociepłowniom brakuje biomasy energetycznej. Jej ceny rosną. Borykający się z kryzysem przemysł drzewny ograniczył produkcję i w konsekwencji zmniejszyła się ilość odpadów drzewnych, wykorzystywanych jako surowiec energetyczny. Mogą na tym skorzystać właściciele lasów, oferując leśną biomasę energetyczną. Roger Johansson, specjalista ds. biomasy energetycznej w szwedzkim państwowym koncernie leśnym Sveaskog, przyznaje, że w wyniku wzrostu cen biomasy stała się ona jedną z trzech podstawowych grup sortymentów. Rynkowe ceny zrębków są obecnie o 10–15, a nawet 20% wyższe od cen ustalonych w umowach zawartych przed rokiem. Jako drewno energetyczne używana jest niekiedy nawet papierówka, co praktycznie nie miało dotąd miejsca w Szwecji.Opr. A.S. nŹródła: AFZ-DerWald 6/2009, Forst & Technik 3/2009, www.forstundtechnik.de, www.nordicforestry.org
Czytaj więcejSzwedzi ograniczają pozyskanie
Właściciele lasów w Szwecji wstrzymują cięcia rębne. W ciągu pierwszych dwóch miesięcy br. powierzchnia drzewostanów objętych użytkowaniem rębnym zmniejszyła się o przeszło 1/3 w stosunku do analogicznego okresu roku poprzedniego. Jak informuje Szwedzka Agencja Leśna, pozyskanie drewna ograniczane jest we wszystkich częściach kraju. Proces ten rozpoczął się już w drugiej połowie 2008 roku. Podczas gdy w 2007 r. całkowite pozyskanie drewna w Szwecji osiągnęło poziom 96,7 mln m3, to w 2008 r. wyniosło ono jedynie 85 mln m3.
Czytaj więcejBadania leśne w Szwecji
Na badania naukowo-rozwojowe wydaje się w Szwecji ok. 10 mld euro rocznie, co stanowi 3,9% produktu krajowego brutto. Szwedzki leśno-drzewny sektor naukowo-badawczy dysponował w 2007 r. funduszem w wysokości 130 mln euro. Główne leśne ośrodki tego sektora to Wydział Leśny Uniwersytetu Nauk Rolniczych (roczny budżet badawczy ok. 40 mln euro) i Leśny Instytut Badawczy „Skogforsk” (13 mln euro). Poza tym w ramach przedsiębiorstw branży leśno-drzewnej funkcjonują działy rozwojowe, które łącznie dysponują budżetem porównywalnym z funduszem sektora naukowo-badawczego.
Czytaj więcejKrytyka nowelizacji
Niemiecka Rada Gospodarki Leśnej (DFWR) jest przeciwna projektowi nowelizacji federalnej ustawy o lasach, uzgodnionemu przez przedstawicieli frakcji parlamentarnych CDU/CSU i SPD. O ile zmiany zapisów dotyczących plantacyjnej uprawy drzew, wspólnot leśnych i zapewnienia bezpieczeństwa na drogach przebiegających przez lasy są oceniane pozytywnie, o tyle zastąpienie pojęcia „drzewostan dostosowany do siedliska” pojęciem „drzewostan rodzimy pod względem siedliskowym” oraz wprowadzenie nowej funkcji lasu – ochrony różnorodności biologicznej – budzą sprzeciw jako zbyt duże ograniczenia formalne w prowadzeniu gospodarki leśnej.DFWR to organizacja, w której skład wchodzą m.in. państwowe gospodarstwa leśne poszczególnych krajów związkowych, administracja lasów federalnych, stowarzyszenia właścicieli lasów prywatnych, związki zawodowe działające w leśnictwie, Związek Leśników Niemieckich, Niemieckie Towarzystwo Leśne i uczelnie leśne.
Czytaj więcejUżytkują, chronią i mierzą
Łącznie 76,6 mln m3 drewna brutto pozyskali Szwedzi w swoim kraju w roku 2006 - szacuje Szwedzka Agencja Leśna. Zgodnie z wynikami wielkoobszarowej inwentaryzacji lasów Szwecji, roczny przyrost miąższości tamtejszych drzewostanów wynosi ok. 114 mln m3. Trzeba przy tym zauważyć, że na północy Szwecji okres wegetacyjny trwa jedynie 120 dni (na południu - 240 dni) i że jeszcze w latach 20. XX w. szwedzki przyrost roczny wynosiłzaledwie 60 mln m3.
Czytaj więcejPapierówka Södry droższa
Do poziomu 300 koron szwedzkich (ok. 122 zł) podniosła w sierpniu cenę za kubik swojej papierówki firma Södra - gospodarcze zrzeszenie prywatnych właścicieli lasów w południowej Szwecji. Mats Sandgren, szef leśnego pionu Södry, tłumaczy podwyżkę tym, że rozmiar cięć sanitarnych,jakie trzeba jesienią wykonać w drzewostanach, okazał się znacznie mniejszy niż przewidywano. A to oznacza o wiele płynniejszy zbyt surowca. Södra podwyższyła również ceny sosnowego drewna tartacznego (o 30 koron za kubik).
Czytaj więcej